Tymczasowe aresztowanie i co dalej?

Tymczasowe aresztowanie i co dalej?

Jako adwokat z doświadczeniem w sprawach karnych, zdaję sobie sprawę z faktu, że tymczasowe aresztowanie wiąże się z dużym stresem zarówno dla samego podejrzanego jak i jego najbliższych. W sprawach nagłych związanych z tymczasowym aresztowaniem w Gdańsku, Gdyni, Sopocie oraz innych miastach – dostępny jestem przez całą dobę. Oprócz obecności na posiedzeniu aresztowym, moje usługi obejmują m.in.:

• sporządzenie zażalenia na tymczasowe aresztowanie, bądź też wniosku o jego uchylenie,
• wniosek o zmianę środka zapobiegawczego,
• zażalenie na czynności organów ścigania,
• zaskarżenie postanowienia o przedłużeniu tymczasowego aresztowania,
• reprezentację oskarżonego przed sądem na dalszym etapie postępowania;

1. Czym jest tymczasowe aresztowanie?

Czyli inaczej aresztowanie, areszt, sankcja. Nie należy go mylić z europejskim nakazem aresztowania. Jest środkiem zapobiegawczym, czyli mającym na celu zabezpieczenie prawidłowego toku postępowania karnego i zapobieżenie popełnieniu kolejnego przestępstwa. Po zatrzymaniu podejrzanego,  w przeciągu 3 dni wyznacza się posiedzenie sądowe w przedmiocie tymczasowego aresztowania.  Najczęściej rodzina podejrzanego nie jest informowana o miejscu pobytu aresztowanego, czy też o terminie posiedzenia aresztowego. Dlatego bardzo istotny jest jak najszybszy kontakt z adwokatem. Dobry adwokat będzie w stanie odpowiednio szybko ustalić miejsce pobytu osoby aresztowanej i termin posiedzenia aresztowego. Ustali także, czy w danej sytuacji można uniknąć tymczasowego aresztowania (np. na podstawie. art. 259 § 1 i 2 Kodeksu Postępowania Karnego).

2. Jak wygląda posiedzenie aresztowe?

Na posiedzeniu obecny jest prokurator, a podejrzany ma prawo stawić się z obrońcą, o ile ten zostanie ustanowiony. Rodzina podejrzanego nie ma wstępu na to posiedzenie. W trakcie posiedzenia prokurator próbuje przekonać sąd o konieczności zastosowania tymczasowego aresztu. Przedstawia, jakie dowody uprawdopodabniają popełnienie przestępstwa przez podejrzanego. Następnie sąd udziela głosu obrońcy i podejrzanemu. Ciężko jest oczekiwać od podejrzanego, by ten znajdując się w tak ekstremalnej sytuacji, był w stanie skutecznie bronić się w pojedynkę. Pomoc adwokata jest w tej sytuacji nieoceniona. Jego zadaniem będzie wskazanie sądowi argumentów przemawiających przeciwko zastosowaniu tymczasowego aresztowania.

 3. Czy można zaskarżyć postanowienie w przedmiocie tymczasowego aresztowania?

Na postanowienie w przedmiocie tymczasowego aresztowania przysługuje zażalenie. Termin na jego złożenie to 7 dni od od dnia ogłoszenia postanowienia lub jego doręczenia. W zażaleniu należy przede wszystkim wskazać, iż podejrzany nie zgadza się z rozstrzygnięciem sądu. Odwołanie powinno zawierać także uzasadnienie. Wskazane jest, by sporządził je doświadczony prawnik mający wiedzę z zakresu prawa i postępowania karnego. Zażalenie może zawierać wniosek o zamianę tymczasowego aresztowania na jeden z nieizolacyjnych środków zapobiegawczych takich jak m.in. poręczenie majątkowe (inaczej kaucja), poręczenie społeczne, poręczenie osoby godnej zaufania, dozór policji, zakaz opuszczania kraju.

4. Jak długo trwa tymczasowy areszt?

Tymczasowe aresztowanie orzekane jest na okres do 3 miesięcy. Nie oznacza to jednak, że po tym okresie osoba aresztowana wyjdzie na wolność. Tymczasowe aresztowanie może bowiem zostać przedłużone na kolejny okres do 3 miesięcy. Nie ma określonej maksymalnej długości tego środka zapobiegawczego. Okres całkowity najsurowszego środka zapobiegawczego zależy od takich czynników jak ilość zarzutów, zagrożenia zań karą, siła zgromadzonych dowodów, uprzednia karalność, charakter szkody. Może on trwać latami. Głośne są przypadki wieloletnich aresztów osób, które finalnie zostały uniewinnione. Dlatego wszystkie działania adwokata ukierunkowane są na możliwe szybkie zakończenie stosowania tymczasowego aresztowania.

5. Jak pomóc aresztowanemu?

Po pierwsze, można przesłać dla niego środki pieniężne do aresztu. W przypadku Aresztu Śledczego w Gdańsku, procedura wpłat opisana jest na stronie Areszt Śledczy w Gdańsku – rachunek bankowy.Po drugie, można zamówić dla aresztowanego paczkę żywnościową. W przypadku Aresztu Śledczego w Gdańsku, procedura jej zamówienia również jest dostępna pod wskazanym wyżej linkiem.
Po trzecie, należy rozważyć wynajęcie adwokata dla aresztowanego. Wynająć adwokata dla aresztowanego może każdy. Nie musi to być osoba spokrewniona z podejrzanym. Może to być przykładowo sąsiad, kolega, czy partner/partnerka.

6. Jak można kontaktować się z aresztowanym? 

Jedyną osobą, która ma prawo do nieograniczonych czasowo kontaktów z aresztowanym jest jego obrońca. Członkowie rodziny lub inne osoby bliskie aresztowanego, aby się z nim spotkać muszą otrzymać zgodę na widzenie. Adwokat może pomóc w uzyskaniu takiej zgody. O jej wydaniu decyduje w postępowaniu przygotowawczym – prokurator, a w postępowaniu sądowym – sąd. Podobnie, zgoda może być wydana na połączenia telefoniczne aresztowanego z członkiem rodziny. Oprócz tego osoby pozostające na wolności mogą kontaktować się z aresztowanym listownie. Korespondencja ta jest cenzurowana i dostarczana z opóźnieniem.