[10.11.2021] Emerytury stażowe – najnowsze informacje o projekcie ustawy z 2021 roku
[10.11.2021] Emerytury stażowe – najnowsze informacje o projekcie ustawy z 2021 roku
[AKTUALIZACJA] Emerytury stażowe najświeższe wiadomości
10.11.2021 – Do Sejmu wpłynęła opinia Sądu Najwyższego w sprawie obywatelskiego projektu ustawy o emeryturach i rentach z FUS (emerytury stażowe) autorstwa Solidarności. Sąd Najwyższy nie zgłosił żadnych uwag do projektu.
Informacje o najnowszym projekcie ustawy o emeryturach stażowych w Sejmie
Najnowsze wiadomości w sprawie emerytur stażowych związane są z najświeższym obywatelskim projektem ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz o zmianie niektórych ustaw złożonym w Sejmie. Za najświeższym projektem ustawy w sprawie emerytur stażowych stoi komitet inicjatywy ustawodawczej utworzony przez NSZZ „Solidarność”. Zebranych zostało 235 000 podpisów obywateli popierających projekt. Ustawa wpłynęła do Sejmu w dniu 30 września 2021 r., a w dniu 28 października 2021 r. skierowano ją do I czytania na posiedzeniu Sejmu. Obecnie nie jest znany termin I czytania. Omawiany w niniejszym artykule projekt jest na wstępnym etapie ścieżki legislacyjnej, dlatego zastrzegam iż może on w toku prac ustawodawczych ulec zmianom. Najświeższe informacje o tych zmianach będą zamieszczane na blogu adwokat Gdańsk.
Najświeższe wiadomości o emeryturach stażowych projektu Prezydenta RP
Wciąż brak informacji na temat postępu prac w sprawie zapowiadanego przez Prezydenta RP projektu ustawy w sprawie emerytur stażowych. Najnowsze informacje w tej kwestii, odnoszą się do wiadomości z maja 2021 r., kiedy to Kancelaria Prezydenta RP informowała o powołaniu Rady do spraw Społecznych w ramach Narodowej Rady Rozwoju.
Tu, właśnie w ramach Rady ds. Społecznych, przed nami wyzwania, przed nami nie tylko dyskusje, ale przede wszystkim propozycja emerytury stażowej. Właśnie wczoraj rozmawialiśmy o tym z Panią Prezes. I to na pewno jest temat, który muszę podjąć – nie mam żadnych wątpliwości. To już nie jest: czy chcę, czy nie chcę. Zobowiązałem się do tego, muszę go podjąć teraz, w drugiej kadencji, i chciałbym, byśmy to zrealizowali jak najlepiej, jak najrozsądniej.
– cytat z wystąpienia Prezydenta RP Andrzeja Dudy w trakcie pierwszego posiedzenia Rady ds. Społecznych w dniu 6 maja 2021 r.
Z powyższej wypowiedzi wywnioskować można, że kwestia emerytur stażowych jest dla Prezydenta bardzo ważna, a Rada do spraw Społecznych ma przede wszystkim zająć się wypracowaniem projektu ustawy wprowadzającej emerytury stażowe.
Emerytury stażowe 2021 – najnowsze informacje o projekcie obywatelskim
Najnowszy projekt ustawy o emeryturach stażowych autorstwa „Solidarności” zakłada wprowadzenie emerytur stażowych zarówno do powszechnego jak i rolniczego systemu emerytalnego. Projektodawcy argumentują, że możliwość przejścia na emeryturę stażową byłaby swego rodzaju nagrodą dla ubezpieczonych, którzy w młodym wieku zaczęli wykonywać prace zarobkową, a następnie przez wiele lat regularnie opłacali składki na ubezpieczenia emerytalne.
Zgodnie z najnowszym projektem, przejście na emeryturę stażową byłoby uprawnieniem a nie obowiązkiem ubezpieczonego. Po osiągnięciu okresu ubezpieczenia uprawniającego do emerytury stażowej, mógłby on także nie złożyć wniosku o emeryturę stażową i tym samym zdecydować o kontynuowaniu pracy do osiągnięcia wieku emerytalnego.
Emerytury stażowe 2021 – dla kogo?
Najświeższy projekt ustawy w sprawie emerytur stażowych zakłada, że emerytura stażowa miałaby przysługiwać osobom urodzonym po 31 grudnia 1948 r., które osiągnęłyby okres składkowy i nieskładkowy wynoszący:
- 35 lat dla kobiet
- 40 lat dla mężczyzn
Emerytura stażowa miałaby przysługiwać pod warunkiem, że jej wysokość określona stosując tzw. formułę zdefiniowanej składki nie będzie niższa od kwoty najniższego świadczenia emerytalnego (o którym mowa w art. 85 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS).
Najnowsze informacje o emeryturach stażowych projektu „Solidarności”
Dla osób poszukujących najnowszych informacji o emeryturach stażowych, przygotowałem poniżej zestawienie najważniejszych propozycji zawartych w projekcie „Solidarności”:
- Emerytura stażowa nie mogłaby być niższa od najniższego świadczenia emerytalnego.
- Ubezpieczony miałby prawo do dokonania wyboru momentu zakończenia pracy zarobkowej.
- Aby zwiększyć swoją emeryturę ubezpieczony legitymujący się dobrym stanem zdrowia mógłby kontynuować pracę zarobkową również po osiągnięciu wymaganego stażu ubezpieczeniowego (35 lat dla kobiet, 40 dla mężczyzn).
- Od ubezpieczonego będącego pracownikiem nie wymagano by uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą zatrudniającym go bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury. Jednak, na zasadach określonych w art. 104 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, prawo do emerytury stażowej ulegałoby zawieszeniu lub emerytura ta ulegałaby zmniejszeniu w razie przekraczania przez emeryta określonej granicy przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego.
- Prawo do emerytury stażowej ulegałoby zawieszeniu w razie osiągania przychodu w kwocie wyższej niż 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.
- W razie osiągania przychodu w kwocie przekraczającej 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, nie wyżej jednak niż 130% tej kwoty, świadczenie ulegałoby
zmniejszeniu o kwotę przekroczenia, nie większą jednak niż kwota maksymalnego zmniejszenia. - Emerytura stażowa nie byłaby ustalana z urzędu osobie, która w okresie pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy spełniłaby warunki wymagane dla nabycia prawa do emerytury stażowej.
Ponownego podkreślenia wymaga fakt, iż powyższy projekt jest na razie na etapie przed pierwszym czytaniem w Sejmie, stąd należy liczyć się z pewnymi modyfikacjami w toku ścieżki legislacyjnej. Zwłaszcza, jeśli weźmiemy pod uwagę, iż swoją inicjatywę ustawodawczą w zakresie emerytur stażowych zapowiedział także Prezydent RP Andrzej Duda. Może zatem dojść do sytuacji, że do Sejmu trafi także i projekt zapowiadany przez Prezydenta i będzie on rozpatrywany równolegle z projektem „Solidarności”.
Projekt ustawy o emeryturach stażowych – treść projektu
Art. 1. W ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych (tj. Dz. U. z 2021 r. poz. 291) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 24:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Ubezpieczonemu urodzonemu po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po
osiągnięciu wieku emerytalnego, wynoszącego co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65
lat dla mężczyzn, z zastrzeżeniem ust. 1c oraz art. 46, 47, 50, 50a, 50e i 184.”;
b) po ust. 1 dodaje się ust. lc w brzmieniu:
„lc. Ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy mają okres składkowy
i nieskładkowy wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn, przysługuje
emerytura przed osiągnięciem wieku, o którym mowa w ust. 1. o ile emerytura przysługująca
z Funduszu określona w art. 26, łącznie z okresową emeryturą kapitałową, albo emerytura
przysługująca z Funduszu określona w art. 26 jest co najmniej równa kwocie, o której mowa
wart. 85 ust. 2.”;
2) Art. 24a ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Emeryturę, o której mowa w art. 24 ust. l, przyznaje się z urzędu zamiast renty z tytułu
niezdolności do pracy osobie, która osiągnęła wiek uprawniający do tej emerytury oraz
podlegała ubezpieczeniu społecznemu albo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.”;
3) Art. 25 ust. 1a i 1b otrzymują brzmienie:
„1a. Przy ustalaniu podstawy obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24 ust. 1, dla osoby,
która miała ustalone prawo do emerytury na podstawie art. 24 ust. 1c lub 26b, nie uwzględnia
się kwot zwiększeń składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego
określonego w art. 173-175, uzyskanych w wyniku waloryzacji kwartalnej, o której mowa
wart. 25a, przeprowadzonej w celu obliczenia tych emerytur.
lb. Jeżeli ubezpieczony pobrał emeryturę częściową lub emeryturę na podstawie przepisów
art. 24 ust. 1c, art. 46, 50, 50a, 50e, 184 lub art. 88 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta
Nauczyciela (Dz. U. z 2019 r. poz. 2215 oraz z 2021 r. poz. 4), podstawę obliczenia emerytury,
o której mowa wart. 24 ust. l, ustaloną zgodnie z ust. 1, pomniejsza się o kwotę stanowiącą
sumę kwot pobranych emerytur w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek
dochodowy od osób fizycznych i składki na ubezpieczenie zdrowotne.”;
4) art. 108 ust. 1 i 2 otrzymują brzmienie:
„1. Jeżeli po dniu, od którego przyznano emeryturę określoną w art. 24 ust. 1, art. 24 ust. 1c
lub art. 24a emeryt podlegał ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu, wysokość
świadczenia ulega ponownemu ustaleniu w sposób określony w ust. 2
2. Emerytury obliczone według zasad określonych w art. 26 powiększa się o kwotę wynikającą
z podzielenia składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego po dniu ustalenia
prawa do emerytury, o której mowa w art. 24 ust. 1, art. 24 ust. 1c oraz art. 24a,
i zwaloryzowanych zgodnie z art. 25 przez wyrażone w miesiącach średnie dalsze trwanie życia
ustalone dla wieku danego ubezpieczonego w dniu złożenia wniosku o przeliczenie wysokości
emerytury z uwzględnieniem ust. 4 i 5.”;
5) art. 183a otrzymuje brzmienie
„Przepisów art. 183 nie stosuje się do emerytur przyznanych ubezpieczonym, którzy prawo do
emerytury nabyli na podstawie art. 24 ust. lc, art. 50a lub art. 50e.”;
6) w art. 185 ust. l otrzymuje brzmienie:
„1. Przy ustalaniu wysokości emerytury dla osób nabywających prawo do emerytury w wieku
określonym wart. 184 kapitał początkowy podlega przeliczeniu poprzez dodanie do okresów
składkowych okresu równego różnicy pomiędzy wiekiem emerytalnym, o którym mowa wart.
24 ust. l a faktycznym wiekiem przejścia na emeryturę. Do przeliczonego kapitału
początkowego stosuje się przepisy art. 173 ust. 3-6.”;
7) w art. 194 j
a) ust. l otrzymuje brzmienie:
„1. Kwotę emerytury przyznanej na podstawie art. 24 ust. 1 ubezpieczonemu urodzonemu
w 1953 r., który wcześniej pobierał emeryturę wymienioną w art. 25 ust. 1b na podstawie
wniosku złożonego przed dniem 1 stycznia 2013 r., ustala się ponownie od podstawy ustalonej
z zastosowaniem art. 194i.”;
b) ust. 4 otrzymuje brzmienie:
„4. Emerytura w ponownie ustalonej wysokości przysługuje od dnia, od którego podjęto
wypłatę emerytury przyznanej na podstawie art. 24 ust. 1, a w przypadku gdy prawo do tej
emerytury było zawieszone- od dnia, od którego mogłaby być podjęta jej wypłata.”;
c) ust. 5 otrzymuje brzmienie:
„5. Jeżeli ponownie ustalona wysokość emerytury przyznanej na podstawie art. 24 ust. 1 jest
wyższa od wypłacanej dotychczas, emerytowi wypłaca się wyrównanie. Kwotę wyrównania
stanowi różnica między sumą kwot emerytur, jakie przysługiwałyby w okresie od dnia,
o którym mowa w ust. 4, do dnia wydania decyzji, o której mowa w ust. 1, z uwzględnieniem
ich waloryzacji, a sumą kwot wypłaconych w tym okresie.”.
Art. 2. W ustawie z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (tj. Dz. U. z
2021 r. poz. 266) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 19
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Emerytura rolnicza przysługuje ubezpieczonemu, który spełnia łącznie następujące
warunki:
1) osiągnął wiek emerytalny; wiek emerytalny kobiety wynosi 60 lat, a mężczyzny 65 lat;
2) podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 25 lat,
z uwzględnieniem ust. 1a oraz art. 20.”;
b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w następującym brzmieniu:
„1a. Emerytura rolnicza przysługuje także ubezpieczonemu rolnikowi, który nie osiągnął
wieku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu
przez okres co najmniej 35 lat (kobieta) i 40 lat (mężczyzna).”;
2) w art. 20 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„l. Do okresów ubezpieczenia wymaganych zgodnie z art. 19 ust. 1 pkt 2, ust. 1a i ust. 2 pkt 2
zalicza się okresy:
1) podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników indywidualnych i członków ich rodzin
w latach 1983-1990;
2) prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym, po ukończeniu 16.
roku życia, przed dniem 1 stycznia 1983 r.;
3) od których zależy prawo do emerytury zgodnie z przepisami emerytalnymi.”.
Art. 3. W ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z
2021 r. poz. 423):
1) art. 22 ust. 3d otrzymuje brzmienie:
„3d. Zakład zaprzestaje odprowadzania do otwartego funduszu emerytalnego składek,
o których mowa w ust. 3 pkt l lit. a, od dnia następującego po dniu poinformowania przez
Zakład otwartego funduszu emerytalnego o obowiązku przekazania środków zgromadzonych
na rachunku członka otwartego funduszu emerytalnego na fundusz emerytalny FUS w związku
z ukończeniem przez ubezpieczonego wieku niższego o 10 lat od wieku emerytalnego,
o którym mowa wart. 24 ust. l ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.”;
2) art. 40 ust. 1c otrzymuje brzmienie:
„1c. Na koncie ubezpieczonego ewidencjonuje się także informacje o zwaloryzowanej
wysokości składek podlegających odprowadzeniu do otwartego funduszu emerytalnego lub
zewidencjonowaniu na subkoncie, o którym mowa w art. 40a:
l) w przypadku ubezpieczonych, o których mowa w ust. 1 pkt 1, należnych za okres do dnia
złożenia wniosku o emeryturę określoną wart. 24 ust. 1 i ust.1c ustawy z dnia 17 grudnia 1998
r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych lub nabycia prawa do
emerytury, jeżeli złożenie takiego wniosku nie jest wymagane – nieopłaconych lub
niezidentyfikowanych do tego dnia, także wówczas gdy nie uległy one przedawnieniu;
2) w przypadku ubezpieczonych, o których mowa w ust. 1 pkt 2, opłaconych lub
zidentyfikowanych po dniu złożenia wniosku o emeryturę określoną w art. 24 ust. 1 i ust. 1c
ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
lub nabycia prawa do emerytury, jeżeli złożenie takiego wniosku nie jest wymagane.”.
Art. 4.
Ustawa wchodzi w życie z upływem 14 dni od dnia opublikowania.