Obrona w sprawach dotyczących dofinansowań z KPO dla HoReCa
adw. Dawid Suszyński
11 września 2025
no comments
Obrona w sprawach dotyczących dofinansowań z KPO dla HoReCa
Afera KPO uderza w HoReCa – skala i tempo śledztw rosną
Czy złożyłeś wniosek o dofinansowanie z KPO? Czy jesteś przedsiębiorcą z sektora HoReCa, którego firma jest objęta dochodzeniem w sprawie KPO? Czy obawiasz się potencjalnych konsekwencji prawnych i finansowych związanych z otrzymaną dotacją? Czy chcesz wiedzieć, jak skutecznie bronić się przed zarzutami o niewłaściwe wykorzystanie środków? Jeśli na któreś z tych pytań odpowiedziałeś twierdząco, to poniższy artykuł pomoże rozwiać Twoje wątpliwości.
W ostatnich miesiącach głośno jest o tzw. „aferze KPO”, dotyczącej zarzutów wyłudzenia środków z Krajowego Planu Odbudowy, ze szczególnym uwzględnieniem sektora HoReCa (hotelarstwo, restauracje, kawiarnie). Sytuacja jest dynamiczna, ponieważ sprawą aktywnie zajmuje się Prokuratura Europejska (EPPO), a skala problemu jest znacząca – na wsparcie sektora HoReCa w Polsce przeznaczono 1,2 miliarda PLN.
Jako przedsiębiorca z branży HoReCa, który otrzymał dotację z KPO, możesz znaleźć się w niepewnej sytuacji. Zapewne złożyłeś wniosek o środki na dywersyfikację i utrzymanie biznesu, postępując zgodnie z wytycznymi Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP). Program pozwalał na inwestycje w dywersyfikację, więc być może zakupiłeś aktywa takie jak jacht turystyczny, sauna czy solarium, wierząc, że są to uzasadnione wydatki biznesowe. Jednak te same wydatki są teraz pod intensywną kontrolą prokuratury i opinii publicznej, postrzegane jako „luksusowe” i niezwiązane z podstawową działalnością. Mimo że mogłeś działać w dobrej wierze i zgodnie z formalną procedurą, teraz możesz stanąć w obliczu poważnych zarzutów karnych, w tym oszustwa dotacyjnego, prania pieniędzy czy korupcji.
Afera KPO HoReCa to temat, który w ostatnim czasie wzbudza olbrzymie zainteresowanie przedsiębiorców oraz mediów. Opiera się na doniesieniach dotyczących wyłudzenia dotacji z Krajowego Planu Odbudowy, skierowanych do sektora hotelarsko-gastronomicznego. Wpisując w Google frazy takie jak „wyłudzenie dotacji KPO”, „obrona w sprawie KPO HoReCa” czy „kontrola dotacji KPO HoReCa”, można zauważyć rosnące zapytania związane z tym kontrowersyjnym zagadnieniem. Jeśli Twoja firma jest objęta kontrolą lub budzi podejrzenia o nieprawidłowości, ważne jest, aby szybko podjąć odpowiednie kroki prawne i skorzystać z doświadczenia wyspecjalizowanych adwokatów.
110 mln PLN z 1,2 mld PLN już wypłacono – dlaczego już dziś grożą kontrole każdej umowy
Sektor HoReCa stał się głównym celem dochodzeń w aferze KPO. Poprzedni rząd przeznaczył znaczną część środków KPO, dokładnie 1,2 miliarda PLN, na wsparcie modernizacji i dywersyfikacji firm w tej branży. PARP zarządzała procesem aplikacyjnym, podpisując ostatecznie 3005 umów o dofinansowanie. Do tej pory wypłacono 110 milionów PLN. Sektor znalazł się pod lupą z powodu sposobu, w jaki część tych środków została rzekomo wykorzystana. Uwaga publiczna i prokuratorska skupiła się na dotacjach przeznaczonych na zakup aktywów postrzeganych jako luksusowe, takich jak jachty, sauny, solaria czy wirtualne strzelnice.
Przejęcie spraw przez EPPO 12 VIII 2025 r.
Dochodzenie w sprawie afery KPO prowadzone jest na szczeblu krajowym i europejskim. Kluczową rolę odgrywa Prokuratura Europejska (EPPO), niezależny organ UE odpowiedzialny za ściganie przestępstw przeciwko interesom finansowym Unii. EPPO potwierdziła swoje zainteresowanie sprawami HoReCa, a 12 sierpnia 2025 roku główne dochodzenie zostało oficjalnie przekazane polskim organom ścigania do EPPO, co świadczy o wadze sprawy i jej międzynarodowym zasięgu. W dochodzenie zaangażowane są również polskie organy, takie jak Prokuratura Krajowa, Centralne Biuro Antykorupcyjne (CBA) oraz Krajowa Administracja Skarbowa (KAS).
Co grozi przedsiębiorcom – konsekwencje karnoprawne; zarzuty od oszustwa subwencyjnego do prania pieniędzy
Przedsiębiorcy zamieszani w aferę KPO mogą stanąć w obliczu szeregu poważnych zarzutów karnych. Zrozumienie potencjalnych ryzyk jest pierwszym krokiem do zbudowania skutecznej obrony.
| Zarzut | Podstawa Prawna (k.k.) | Opis |
|---|---|---|
| Oszustwo Subwencyjne (Kumulatywnie z oszustwem) |
Art. 286 § 1 w zw. z art. 297 § 1 kk |
Najczęstszy i najpoważniejszy zarzut łączący oszustwo ogólne ze specyficznym oszustwem dotacyjnym. Dotyczy celowego wprowadzenia w błąd instytucji publicznej w celu uzyskania dotacji poprzez złożenie fałszywych dokumentów lub oświadczeń. |
| Oszustwo | Art. 286 § 1 kk | Polega na doprowadzeniu innej osoby do niekorzystnego rozporządzenia mieniem poprzez wprowadzenie jej w błąd. Wymaga zamiaru bezpośredniego i celu osiągnięcia korzyści majątkowej. Kara wynosi od 6 miesięcy do 8 lat, a w przypadku mienia znacznej wartości (powyżej 200 000 PLN) – do 10 lat. |
| Oszustwo Finansowe/Subwencyjne | Art. 297 § 1 kk | Specyficzny przepis dotyczący wyłudzenia wsparcia finansowego, w tym dotacji. Przestępstwo popełniane jest przez przedłożenie fałszywych dokumentów lub nierzetelnych oświadczeń. Zawiera klauzulę niekaralności, jeśli sprawca dobrowolnie zapobiegł wykorzystaniu środków lub zaspokoił roszczenia pokrzywdzonego przed wszczęciem postępowania. |
| Pranie Pieniędzy | Art. 299 kk | Zarzut ten może mieć zastosowanie, jeśli środki z KPO uzyskane w sposób nielegalny zostały przekierowane z ich pierwotnego celu i wykorzystane w sposób ukrywający ich nielegalne pochodzenie. |
| Wystawianie Fałszywych Faktur | Art. 271a kk | Częste przestępstwo w schematach wyłudzeń dotacji, polegające na tworzeniu lub używaniu faktur, które nie odzwierciedlają rzeczywistych transakcji, w celu fałszywego udokumentowania wydatków. |
| Korupcja | Art. 229 kk | Zarzut ten może zostać postawiony, jeśli sam proces uzyskania dotacji KPO wiązał się z nielegalnymi praktykami, takimi jak wręczanie łapówek lub wywieranie bezprawnego wpływu na urzędników. |
| Poświadczenie Nieprawdy | Art. 271 kk | Przestępstwo popełniane przez funkcjonariusza publicznego, który poświadcza nieprawdę w dokumencie. Może dotyczyć urzędników, którzy świadomie zatwierdzali wnioski na podstawie fałszywych informacji. |
| Działanie na Szkodę Spółki | Art. 296 kk | Dotyczy osób zarządzających, które nadużywając uprawnień lub nie dopełniając obowiązków, wyrządzają spółce znaczną szkodę majątkową, np. poprzez niewłaściwe wykorzystanie środków z dotacji. |
Konsekwencje finansowe i administracyjne – realny koszt błędu
Poza odpowiedzialnością karną, zarzuty związane z KPO niosą ze sobą dotkliwe konsekwencje finansowe i administracyjne, które mogą zagrozić istnieniu firmy.
Natychmiastowy zwrot dotacji z odsetkami + zamrożenie wypłat PARP
Podmioty, które niewłaściwie wykorzystały środki, są zobowiązane do naprawienia szkody finansowej. Oznacza to przede wszystkim pełny zwrot uzyskanej kwoty dotacji, często powiększonej o odsetki ustawowe. Zgodnie z umowami dotacyjnymi i przepisami UE, żądanie natychmiastowego zwrotu może nastąpić jeszcze przed zakończeniem postępowania karnego, co stwarza ogromne obciążenie finansowe dla firmy. Dodatkowo, po wykryciu nieprawidłowości, PARP zazwyczaj wstrzymuje wypłatę kolejnych transz dotacji, co może zatrzymać realizację projektu.
Czarne listy i utrata dostępu do funduszy UE
Jedną z najpoważniejszych kar są ograniczenia możliwości ubiegania się o przyszłe środki publiczne. Obecność na „czarnej liście” uniemożliwia firmie dostęp do dotacji i subwencji zarówno z krajowych, jak i unijnych źródeł, co może zahamować jej rozwój i konkurencyjność na lata. Podobnie instytucje finansowe takie jak banki mogą ograniczyć możliwość uzyskania kredytu dla beneficjentów.
Korekty VAT/CIT i widmo kontroli KAS
Nieprawidłowe rozliczenie dotacji wymaga korekt w oficjalnych sprawozdaniach finansowych i deklaracjach podatkowych (VAT i CIT). Może to uruchomić kontrole ze strony organów podatkowych i skutkować dodatkowymi zobowiązaniami podatkowymi, odsetkami oraz karami skarbowymi, niezależnie od sankcji związanych z samą dotacją.
Strategia obrony w postępowaniach o wyłudzenie dotacji KPO
Skuteczna obrona w sprawach o wyłudzenie dotacji KPO wymaga przemyślanej i wieloetapowej strategii. Każdy przypadek jest inny, dlatego określenie dedykowanej strategii dla konkretnego przypadku powinno odbyć się po szczegółowym zapoznaniu się ze stanem faktycznym i materiałami postępowania. Tego typu sprawy są niezwykle skomplikowane, dlatego nie zaleca się podejmowania obrony bez pomocy profesjonalnego obrońcy.
Etap 1: Kompletny audyt ścieżki grantowej i dowodów
Podstawą jest skrupulatny przegląd całego procesu pozyskania dotacji, od wniosku po decyzję końcową, w celu potwierdzenia zgodności z procedurami i zebrania pełnej dokumentacji. Celem jest zbudowanie solidnej bazy dowodowej, która wykaże działanie w dobrej wierze i zgodność z zasadami programu. Należy zebrać i przeanalizować: wnioski o dotację, regulaminy programu, umowy z dostawcami, komplet faktur i potwierdzeń płatności, dowody rzeczowe (np. zdjęcia, dokumenty rejestracyjne) oraz całą korespondencję z PARP.
Etap 2: Celowość i proporcjonalność wydatków
Kluczowym elementem obrony jest wykazanie, że każdy wydatek, nawet ten postrzegany jako „luksusowy” (np. jacht), miał uzasadniony cel biznesowy zgodny z założeniami projektu, takimi jak dywersyfikacja działalności. Należy stworzyć jasną narrację łączącą każdy koszt z konkretnym celem biznesowym, np. generowaniem nowego źródła przychodów. Ważne jest również udokumentowanie należytej staranności w procesie zakupowym (np. zebranie wielu ofert), aby udowodnić racjonalność kosztów.
Etap 3: Obalenie „mens rea”
Strategia ta ma na celu podważenie twierdzenia prokuratury o „złym zamiarze” (mens rea), który jest niezbędny do skazania za oszustwo. Należy wykazać, że beneficjent działał w dobrej wierze, a ewentualne nieprawidłowości wynikały z błędu, niezrozumienia niejednoznacznych wytycznych lub pomyłek proceduralnych. Można argumentować, że beneficjent opierał się na oficjalnych interpretacjach dostępnych w tamtym czasie, a niejasności w regulaminie programu wcale nie ułatwiały procesu decyzjnego.
Etap 4: Siła niezależnych biegłych – rachunkowość, wycena, HoReCa
Zlecenie opinii niezależnym, wykwalifikowanym ekspertom może znacząco wzmocnić wiarygodność argumentów obrony dotyczących racjonalności biznesowej, wyceny aktywów czy zgodności z przepisami. Warto zaangażować biegłych z zakresu rachunkowości do weryfikacji dokumentacji finansowej, rzeczoznawców do oceny wartości rynkowej zakupionych aktywów oraz ekspertów branżowych (HoReCa) do przedstawienia kontekstu rynkowego.
Etap 5: Weryfikacja możliwości wcześniejszego zakończenia postępowania
Strategia ta koncentruje się na łagodzeniu konsekwencji prawnych poprzez podjęcie działań naprawczych i poszukiwanie możliwości ugody. Jeśli zidentyfikowano nieprawidłowości, warto rozważyć ich dobrowolną korektę i zwrot nienależnych środków do PARP. Wraz z obrońcą należy ocenić możliwość skorzystania z instytucji dobrowolnego poddania się karze (art. 335 lub 387 k.p.k.), co może prowadzić do korzystniejszego i pewniejszego wyniku niż pełny proces sądowy – pod warunkiem że będzie to miało miejsce na warunkach akceptowalnych przez przedsiębiorcę.
Dlaczego warto skorzystać z usługi adwokata w sprawach dotyczących dotacji z KPO
Zaangażowanie adwokata specjalizującego się w prawie karnym gospodarczym od samego początku jest kluczowe. Sprawy te są niezwykle złożone, łącząc polskie prawo karne, procedury administracyjne i regulacje UE. Wczesna interwencja prawna pozwala na opracowanie proaktywnej strategii obrony. Adwokat może natychmiast przejąć kontrolę nad komunikacją z organami ścigania, chronić prawa klienta podczas przeszukań czy przesłuchań oraz rozpocząć budowanie solidnej obrony.
Obrońca staje się centralnym punktem kontaktowym w komunikacji z wszystkimi zaangażowanymi instytucjami, takimi jak EPPO, CBA, prokuratura czy KAS. Zapewnia to spójność przekazu i chroni klienta przed nieumyślnym złożeniem niekorzystnych oświadczeń.
Kluczowe zadania obrońcy obejmują m.in analizę akt sprawy, proaktywne gromadzenie kontrdowodów, reprezentowanie klienta podczas przesłuchań, zlecanie opinii biegłych, opracowanie i prezentację argumentów obrony oraz kontakty z prokuraturą. W sprawach o dużym zainteresowaniu medialnym adwokat pomaga również w zarządzaniu komunikacją kryzysową.
Skontaktuj się zanim przyjdzie wezwanie
Afera KPO postawiła wielu przedsiębiorców z branży HoReCa pod ogromną presją ze strony polskich i europejskich organów ścigania. Jeśli Twoja firma stoi w obliczu audytu, wezwania do złożenia wyjaśnień lub formalnego dochodzenia, nie czekaj, aż będzie za późno. Konsekwencje mogą być poważne i długotrwałe. Nasza kancelaria specjalizuje się w prawie karnym i posiada doświadczenie niezbędne do poruszania się w zawiłościach tych spraw. Pomagaliśmy już z sukcesami w podobnych przypadkach. Nasze doświadczenie możemy wykorzystać aby pomóc Tobie. Zapewniamy kompleksowe wsparcie na każdym etapie – od pierwszego kontaktu z władzami po reprezentację w sądzie. Pozwól nam pomóc Ci zbudować skuteczną obronę i chronić Twój biznes oraz reputację.
W celu uzyskania poufnej konsultacji w celu omówienia Państwa sytuacji, zachęcamy do kontaktu już dziś!